Conflict lijkt misschien wel het woord van deze tijd te gaan worden. Oorlog, protesten, een vergiftigd politiek klimaat, korte lontjes… het schuurt overal om ons heen.
De rode draad van deze ontwikkelingen is het grote geloven in het eigen gelijk. Nuance, twijfel, openheid, ruimte voor de ander, om maar een paar dingen te noemen, lijken wel verbannen te zijn.
In NLP hebben wij het over iemands ‘model van de wereld’. Ieder van ons heeft een innerlijk model gemaakt van hoe de wereld in elkaar steekt. Dat is iets heel nuttigs, omdat het anders heel moeilijk is om te functioneren als mens. Wat wel belangrijk is om te beseffen is dat het maar een model van de werkelijkheid is, en niet de werkelijkheid zelf.
Hoe iemands model van de wereld ontstaat
Iemands model van de wereld is een verzameling van ervaringen, indrukken, conclusies, overtuigingen en gevoelens die door een unieke persoonlijke geschiedenis wordt opgebouwd. Jouw model van de wereld is anders dan die van mij. We interpreteren de wereld om ons heen door de lens van ons eigen unieke model van de wereld. Daarnaast zorgen onze filters ervoor dat wat we zien, horen en voelen ook aansluit bij wat wij reeds over de wereld geloven, wat automatisch een vertekend beeld van de realitiet oplevert.
Waar het mis kan gaan
Zodra je gelooft dat het model van de wereld die jij voor jezelf gecreëerd hebt de enige echte is, dan ontstaan er problemen. Niet alleen is het feitelijk onjuist (want geen mens heeft de capaciteiten om de gehele werkelijkheid te kunnen bevatten), maar belangrijker is dat je daarmee ook de verbinding met de ander afsluit. De ander zie je als fout en jezelf als goed. En de paradox is ook, hoe meer je vasthoudt aan je eigen model van de wereld, hoe minder begrip voor de ander en hoe meer je je onbegrepen voelt.
Bewustzijn vergroten
Gelukkig is er een andere weg. Als je ervoor kiest om je bewustzijn te vergroten door een stap terug te doen en met een open blik naar de wereld te kijken dan is al heel veel gewonnen. Daardoor kan je gaan inzien dat iedereen een eigen model van de wereld heeft die voor haar of hem waar is. Met de levenservaringen van die persoon als referentiekader klopt dat wereldbeeld helemaal voor die persoon, net zoals dat het geval is voor jou.
Dus stap 1 is om te beseffen dat we allemaal anders zijn. Dat kan op zich al een hele uitdaging zijn, maar als je dat eenmaal begrijpt, is het een grote bevrijding. Je gaat dan inzien dat we allemaal rondlopen met een landkaart in ons hand die niet alleen op vele fronten voor geen meter klopt, maar ook nog eens totaal anders is dan de landkaarten waar anderen mee door het leven lopen. Vind je het gek dat we zo snel in conflict raken met elkaar, elkaar niet begrijpen en moeite hebben met communiceren.
Respect, begrip, compassie en nieuwsgierigheid
Wat kan je doen om met het fenomeen ‘model van de wereld’ om te gaan?
1. Heb respect voor de verschillen en overeenkomsten met anderen. Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn, maar respecteer dat eenieder anders is.
2. Met een beetje begrip en compassie kom je een heel eind. De meeste mensen doen ook maar wat. Ze zitten vast in hun eigen verhaal en doen het beste wat ze kunnen, net zoals jij. Wees je bewust van de menselijkheid in ieder mens.
3. Wees nieuwsgierig naar het wereldbeeld van de ander. Wat maakt dat de ander gelooft wat die gelooft? Probeer eens in haar of zijn schoenen te staan. Een hele grote kans dat je ontdekt dat wat jij bedacht hebt over de ander helemaal niet klopt.
Ik nodig je uit om deze suggesties toe te passen in je dagelijks leven.
Ontdek hoe je eigen beeld van de ander en de wereld daardoor transformeert, en je met meer gemak weet om te gaan met de mensen waarmee je omgaat en datgene wat er om je heen en daarbuiten gebeurt.